نیتروگلیسرین

 

 

نام‌های تجاری دارو: نیترو باید، نیتروگلین

نام رایج دارو: نیتروگلیسرین – Nitroglycerin

توجه: مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد و به هیچ وجه جایگزین توصیه‌های پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.

نیتروگلیسرین چیست و چه کاربردی دارد؟

کپسول‌های نیتروگلیسرین (که در ایران گاهی نیتروگلیسیرین هم نامیده می‌شود) برای جلوگیری از درد قفسه‌ی سینه (آنژین صدری) در افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی خاص (بیماری‌های عروق کرونر) استفاده می‌شود. داروی نیتروگلیسرین متعلق به خانواده‌ی داروهایی است که با نام نیترات‌ها شناخته می‌شوند.

کپسول‌های نیتروگلیسرین برای جلوگیری از درد قفسه‌ی سینه (آنژین صدری) در افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی خاص (بیماری‌های عروق کرونر) استفاده می‌شود.

نحوه‌ی عمل‌کرد داروی نیتروگلیسرین

بیماری آنژین صدری زمانی اتفاق می‌افتد که خون کافی به عضله‌ی قلب نرسد. داروی نیتروگلیسرین با سست کردن و گشاد کردن رگ‌های خونی باعث می‌شود تا خون به راحتی به قلب انتقال پیدا کند. داروی نیتروگلیسرین به یک باره درد قفسه‌ی سینه را از بین نمی‌برد. همچنین این دارو برای از بین بردن درد قفسه‌ی سینه که ناشی از فعالیت‌های فیزیکی مانند درد قفسه‌ی سینه به هنگام ورزش یا فعالیت‌های جنسی است کاربرد ندارد. در این شرایط ممکن است داروهای دیگری مورد نیاز باشد. برای اطلاع از جزئیات بیش‌تر با دکتر قلب و عروق مشورت کنید.

نحوه‌ی مصرف داروی نیتروگلیسرین و دوز مصرفی

داروی نیتروگلیسرین را به صورت خوراکی، طبق دستور پزشک، معمولا سه یا چهار بار در روز مصرف کنید. مصرف داروی نیتروگلیسرین، هر روز، در زمان مقرر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زمان مصرف دارو را بدون دستور پزشک تغییر ندهید. دوز مصرفی داروی نیتروگلیسرین به سن، وضعیت بیماری و پاسخ‌گویی بدن شما به درمان بستگی دارد.

داروی نیتروگلیسرین را به صورت یک جا فرو دهید. کپسول را خرد نکنید یا آن را نجوید. انجام این کارها می‌تواند دارو را به یک باره آزاد کرده و خطر ابتلا به عوارض جانبی را افزایش دهد.

برای تاثیرگذاری بیشتر داروی نیتروگلیسرین دارو را به طور مرتب مصرف کنید. مصرف داروی نیتروگلیسرین را به طور خودسرانه و ناگهانی، بدون مشورت با پزشک، متوقف نکنید. ممکن است با قطع ناگهانی مصرف دارو بعضی از علائم بیماری شما وخیم‌تر شوند. ممکن است پزشک شما این‌طور صلاح ببیند که دوز مصرفی این دارو را به تدریج کاهش دهد.

ممکن است داروی نیتروگلیسرین بعد از مدتی تاثیرگذاری سابق را نداشته باشد که در این صورت نیاز به دوز متفاوتی پیدا خواهید کرد. در صورتی که این دارو کارآیی خود را از دست داد، به عنوان مثال اگر شرایط بیماری شما مثل قبل ادامه داشت یا حالتان وخیم‌تر شد، به پزشک خود اطلاع دهید.

عوارض جانبی مصرف داروی نیتروگلیسرین:

سردرد، سرگیجه، سبکی‌ سر، حالت تهوع و گُر گرفتگی، در زمانی که بدن شما خود را با داروی نیتروگلیسرین تنظیم می‌کند، ممکن است برایتان اتفاق بیافتد. در صورتی که هر کدام از این علائم ادامه داشت یا وخیم‌تر شد به پزشک خود یا دکتر داروخانه اطلاع دهید.

معمولا ابتلا به سردرد در هنگام مصرف داروی نیتروگلیسرین نشانه‌ی این است که دارو در حال عمل کردن است. ممکن است در این مواقع پزشک شما برای درمان سردرد داروهای مسکن مانند استامینوفن و آسپیرین را تجویز کند. در صورتی که سردرد شما برای مدت طولانی ادامه داشت یا شدیدتر شد به پزشک مراجعه کنید.

برای کاهش خطر سرگیجه و سبکی ‌سر در هنگام مصرف داروی نیتروگلیسرین به آرامی از جایتان بلند شوید.

به یاد داشته باشید در صورتی که پزشک داروی نیتروگلیسرین را برای شما تجویز کرده است مطمئن باشید فوائد آن بیش از مضراتش بوده است. همچنین لازم است بدانید اکثر افرادی که این دارو را مصرف کرده‌اند عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده‌اند.

در صورتی که به عوارض جدی اما نادری مانند بی‌هوش شدن یا تپش سریع، نامنظم و شدید قلب مبتلا شدید به سرعت به پزشک خود اطلاع دهید.

لازم است بدانید که واکنش آلرژیک جدی در مورد داروی نیتروگلیسرین نادر است. با این وجود اگر واکنش آلرژیک جدی‌ای اعم از علائم پوستی، خارش، تورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)، گیجی شدید و اختلال تنفسی را تجربه کردید به سرعت از مرکز فوریت‌های پزشکی کمک بگیرید.
با توجه به این که لیست عوارض کامل نیست ممکن است با عارضه‌ای برخورد کنید که ذکر نشده باشد. در این موارد با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید.

موارد احتیاط مصرف داروی نیتروگلیسرین:

پیش از استفاده از داروی نیتروگلیسرین در صورتی که به این دارو یا داروهای مشابهی مانند ایزوسورباید مونونیترات یا نیتریت حساسیت دارید موضوع را با پزشک خود یا دکتر داروخانه در میان بگذارید. داروی نیتروگلیسرین ممکن است شامل ترکیبات غیر فعالی باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر بشود. برای اطلاع از جزئیات بیش‌تر با دکتر داروخانه صحبت کنید.

قبل از مصرف داروی نیتروگلیسرین سابقه‌ی پزشکی خود از جمله سابقه‌ی صدمه دیدن و ضربه خوردن سر در سال‌های اخیر، یبوست، اسهال مکرر و شدید، عدم جذب مواد مغذی یا سوء جذب، کم‌خونی، فشار خون پایین، از دست دادن بیش از حد آب بدن یا کم‌آبی و سایر مشکلات قلبی مانند سابقه‌ی حمله‌ی قلبی در سال‌های اخیر را با پزشک خود یا دکتر داروخانه در میان بگذارید.

داروی نیتروگلیسرین ممکن است موجب گیجی، ناهوشیاری و تاری دید شما بشود. الکل و ماری‌جوانا این حالات را تشدید می‌کنند، لذا از رانندگی و فعالیت‌هایی که نیاز به هشیاری دارند تا زمانی که در هشیاری کامل به سر ببرید اجتناب کنید. هنگام مصرف داروی نیتروگلیسرین از خوردن الکل پرهیز کنید و در صورت مصرف ماری‌جوانا با پزشک خود صحبت کنید.

قبل از هر گونه جراحی همه‌ی داروهایی را که مصرف می‌کنید با پزشک یا دندان‌پزشک خود در میان بگذارید.

سالمندان ممکن است حساسیت بیش‌تری نسبت به عوارض جانبی این دارو از خود نشان دهند. به ویژه سرگیجه و سبکی ‌سر که می‌توانند خطر زمین خوردن را افزایش دهند.

برای مصرف داروی نیتروگلیسرین در دوران شیردهی با پزشک مشورت کنید. چنان‌چه باردار هستید فقط در صورت نیاز ضروری داروی نیتروگلیسرین را استفاده کنید و در مورد فواید و مضرات آن از پزشک خود کمک بگیرید.

تداخلات دارویی نیتروگلیسرین با داروهای دیگر:

تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تاثیر داروی نیتروگلیسرین را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن شود. این مقاله شامل تمامی تداخلات دارویی ممکن نیست، لذا لیست همه‌ی داروهای مصرفی‌تان را با پزشک یا دکتر داروخانه در میان بگذارید و بدون صلاح‌دید پزشک شروع به مصرف، قطع یا تغییر دوز هیچ دارویی نفرمایید.

بعضی از محصولاتی که ممکن است با داروی نیتروگلیسرین تداخل داشته باشند عبارت‌اند از:

• داروهای مورد استفاده برای درمان اختلال نعوظ و افزایش فشار خون شریانی ریوی مانند سیلدنافیل و تادالافیل

• داروهای خاصی که برای سردردهای میگرنی مورد استفاده قرار می‌گیرند از قبیل آلکالوئیدها مانند آرگوتامین

• ریوسیگوئات

مصرف داروی نیتروگلیسرین ممکن است نتایج آزمایش‌های خاصی از جمله آزمایش میزان کلسترول خون را تحت تاثیر قرار دهد. اطمینان حاصل فرمایید تمامی کارکنان و پزشک‌های آزمایش‌گاه در جریان استفاده‌ی شما از این دارو قرار گرفته باشند.

علائم اوردوز مصرف نیتروگلیسرین:

اگر فردی بیش از اندازه از داروی نیتروگلیسرین استفاده کرده بود و دچار علائمی مانند بی‌هوش شدن یا مشکل در تنفس شد به سرعت با مرکز فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید.

داروی خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.

تست‌های آزمایشگاهی و آزمایش‌های پزشکی مانند آزمایش فشار خون را به صورت دوره‌ای انجام دهید تا با بررسی عوارض جانبی، در صورت ابتلا، از پیش‌رفت آن‌ها جلوگیری شود. برای اطلاع از جزئیات بیش‌تر با پزشک خود مشورت کنید.

تغییر در شیوه‌ی زندگی، مانند تغییر در رژیم غذایی، ورزش کردن و ترک سیگار به تاثیرگذاری بهتر این دارو کمک می‌کند. با پزشک خود یا دکتر داروخانه در این مورد صحبت کنید.

اگر دوز مصرفی داروی نیتروگلیسرین را فراموش کردید در اولین زمان ممکن آن را مصرف کنید، اما اگر نزدیک به مصرف دوز بعدی به یاد آوردید که دارو را مصرف نکرده‌اید نیازی به مصرف دو برابر داروی نیتروگلیسرین نیست؛ فقط دوز مقرر را مصرف کنید.

برای نگه‌داری صحیح داروی نیتروگلیسرین آن را در دمای اتاق (بین ۱۵ تا ۳۰ درجه‌ی سانتی‌گراد) و به دور از نور، حرارت و رطوبت و خارج از دسترس کودکان نگه‌داری کنید. هم‌چنین دارو را در حمام نگه‌داری نفرمایید. توجه داشته باشید که داروی منقضی شده را مصرف نکنید.

منبع: WebMD