بیماری ایدز

فهرست عناوین 

• تاریخچه ورود بیماری ایدز به ایران

• تعریف بیماری

• عامل بیماری

• مفهوم HIV 

• مفهوم AIDS 

• اساس بیماری زایی

• مراحل سه گانه بیماری

• راه های انتقال وعدم انتقال بیماری

• گروه های پرخطر و در معرض خطر

• عوامل خطر ابتلا به بیماری

• راه های پیشگیری از عفونتHIV/AIDS 

•  درمان

تاریخچه ورود و الگوی گسترش HIV/AIDSدر ایران

تعریف بیماری
یک بیماری ویروسی واگیردار است  که به تدریج قدرت دفاعی بدن را کم می کند به طوری که انسان مبتلا حتی در مقابل بیماری ها ویاعفونت های خیلی سبک هم نمی تواند مقاومت کند و در نتیجه از بین خواهد رفت .
روبان قرمز
علت انتخاب رنگ قرمز:
1- قرمز نماد عشق وامید وحمایت که سمبل شور وعشق ومدارا با بیماران است
2- قرمز نماد خون که نمایان گر درد ورنج انسان ها از مرگ بیماران مبتلا است
3- قرمز نماد خطر است که بی توجهی به آن باعث بوجود آمدن یکی از بزرگترین معضلات جهانی شده است. 
عامل
عامل بیماری زا ویروس HIV بوده که از ویروس های RNAدار باپوشش و از گروه رترو ویروس می باشد.این ویروس درتمام مایعاتبدن فرد مبتلا وجود دارد ولی انتقال بیماری از طریق تماس مایعات زیر صورت می پذیرد.خون- ترشحات جنسی مردانه وزنانه- شیرمادر ومایع آمنیوتیک 
اساس بیماری زایی
حمله ویروس به سیستم ایمنی بدن وکاستن تعداد وعملکرد سلولهای ایمنی (گلبول های سفید خون) 
HIV مخفف کلمات......                                         
H = Human
I = Immunodeficiency (نقص ایمنی) 
V = Virus 
AIDS  مخفف کلمات.......
 اکتسابی  A = Acquired
  ایمنیI  =  Immune      
  نقصD = Deficiency     
  مجموعه نشانه هاS  = Syndrome   
بنابر این HIV و AIDS مترادف نیستند.
مراحل سه گانه بیماری
1- عفونت اولیه : در عرض 3تا6 هفته اول علائم عمومی مثل : تب، گلودرد،  بی اشتهایی و...
2- مرحله نهفتگی : بدون علائم ظاهری
 3- مرحله ایدز: ضعف شدید سیستم ایمنی بدن ،بروز عفونت های فرصت طلب ،  کاهش شدید وزن و نهایتا مرگ



راه های انتقال 
⦁    تماس جنسی
⦁    استفاده مشترک از سرنگ و وسایل تزریق آلوده
⦁    خون
⦁    از مادر به کودک 

راه های عدم انتقال
⦁    استفاده از حمام , توالت, استخر شنا 
⦁    استفاده از وسایل نقلیه عمومی, ظرف غذا خوری 
⦁    دست دادن, بوسیدن,عطسه و سرفه 
⦁    همکار و یا همکلاسی بودن 
⦁    گزش حشرات                                                    
⦁    تماس های عادی در جامعه 

گروه های پر خطر و در معرض خطر

• مصرف کنندگان تزریقی مواد مخدر 

•  تن فروشان

• زندانیان   

• همسران یا شرکای جنسی گروه های فوق

• نوجوانان وجوانان ( گروه های در معرض خطر) 

عوامل خطر ابتلا به HIV

• فردی: رابطه جنسی محافظت نشده ، داشتن شرکای جنسی متعدد ، رابطه جنسی مقعدی ، بیماری های آمیزشی  ، استفاده مشترک از وسایل تیز وبرنده  ، مواد مخدر تزریقی                                                                            

• ساختارجسمی: جنس مونث در خطر بیشتری است                                                    

• اجتماعی  : مهاجرت، بی سوادی وفقر، بیکاری، سوء استفاده جنسی، شیوع عفونت در جامعه   

 راه های پیشگیری دررابطه جنسی :

•  خویشتن داری و به تاخیر انداختن اولین رابطه جنسی تا زمان ازدواج، پایبندی به اصول اخلاقی و خانوادگی- تقویت اعتقادات  مذهبی و معنوی

•  وفاداری به شریک جنسی: 

           الف) استفاده از کاندوم به عنوان محافظ فیزیکی         ب) محدود نمودن تعداد شرکای جنسی

 راه های پیشگیری درمصرف کنندگان  تزریقی مواد مخدر : 

•  ترغیب جهت ترک اعتیاد 

•  تبدیل اعتیاد تزریقی به خوراکی یا تدخینی (در مراکز ترک اعتیاد)

• عدم استفاده از سرنگ وابزار مشترک هنگام تزریق درمصرف کنندگان (پخش سرنگ رایگان)

•  درغیر این صورت استفاده از مواد ضدعفونی کننده 

      درهمه حال انجام آزمایش خون، آموزش ومشاوره بصورت دوره ای توصیه می شود.

راه های پیشگیری از طریق خون: 

  الف) مشاوره اولیه در اهدا کنند گان اولیه خون 
  ب) غربالگری تمام خون های اهدا شده 
   ج) استفاده از اهدا کنندگان دائمی خون
   د) تبلیغ اهدای خون در اهدا کنندگان خون  
   ه) عدم استفاده مشترک از وسایل نوک تیز وبرنده 

 راه های پیشگیری از طریق مادر به کودک :

 1- رعایت دقیق موارد توصیه شده درمراکز مشاوره بیماری های رفتاری 
 2- استفاده از دارو های تجویز شده قبل وحین بارداری تحت نظر پزشک معالج      
 3- استفاده از شیوه مناسب زایمان سزارین با نظر پزشک متخصص
 4- عدم شیردهی به نوزاد از پستان مادر مبتلا و تغذیه نوزاد با شیر خشک

راه های پیشگیری درکارکنان گروه پزشکی :

 1- فرض بر این که تمام بیماران احتمال آلودگی به HIVرا دارند.
 2- استفاده از دستکش حین انجام خدمات
 3 - استفاده از عینک وماسک حین انجام خدمات
 4- ضدعفونی واستریل کردن تجهیزات مورد استفاده

تشخیص

الف) آزمایش اِلایزا Elisa))) 
آزما یش الایزا، از انواع تست ‌های سنجش آنتی‌بادی برای تشخیص ویروس اچ.آی.وی است. برا ساس سنجش پادتن ضد اچ.‌آی.‌وی بوده و حساسیت بالایی دارد. میزان اختصاصی بودن این روش کم است ولی با تکرار آن افزایش می‌یابد. پاسخ مثبت یا فعال در این آزمایش نیاز به
آزمایش تأییدی دیگری به نام وسترن بلات western blot) ) جهت رسیدن به تشخیص نهایی دارد.
ب) آزمایش وسترن بلات ((Western Blot)
وسترن بلات یکی دیگر از تست‌های سنجش آنتی بادی به حساب می‌آید. تست وسترن بلات به عنوان یک آزمون تأیید کننده به کار می‌رود که وجود پادتن بر علیه چند نوع پروتئین ویروسی را بررسی می‌کند. این تست نسبت به الایزا اختصاصی‌تر است. در واقع این تست روی خون افرادی که تست الایزای آنها مثبت شده باشد، برای تأیید وجود ویروس در خون آنها انجام می‌گیرد و در صورت مثبت شدن، ابتلای فرد به اچ.‌آی.‌وی اثبات می‌شود. (کیت‌های تست سریع Rapid Test)

درمان
برای این بیماری تاکنون واکسن موثر و درمان قطعی یافت نشده است.بهترین کار درصورت شک به ابتلا یا داشتن رفتارهای پرخطر یاهرگونه سوال درخصوص HIV مراجعه به مرکز مشاوره بیماریهای رفتاری شهرستان محل سکونت در اولین فرصت است.

برنامه 90-90-90 چیست؟
برنامه سازمان ملل‌متحد برای پایان دادن به ایدز تا سال 2030 است. 

هدف این برنامه: 

• 90 درصد افراد مبتلا به ایدز درباره وضعیت بیماری خود آگاهی داشته باشند.

• 90 درصد افراد مبتلا به درمان دسترسی پیدا کنند.

• میزان انتقال این بیماری تا 90 درصد کاهش یابد.

منابع
⦁    راهنمای رویکرد نوین آموزش اچ آی وی/ مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت ودرمان آموزش پزشکی.
⦁    اصول پیشگیری ومراقبت بیماری ها/مرکز مدیریت بیماری ها 

تهیه و تنظیم : فاطمه انصاری