دیابت بارداری         

برخی خانمهای باردار ممکن است مبتلا به نوعی دیابت شوند که با انواع دیابت 1 و 2 1 متفاوت است. این نوع دیـابت، دیابت بارداری(GDM( نامیده می شود و اغلب پس از زایمان از بین میرود، اما کنترل آن طی دوران بارداری اهمیت بسیار زیادی دارد و درصورت عدم کنترل قند خون، عوارض متعددی مادر و جنین را تهدید میکند. کنترل دیابت بارداری با رعایت رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی بالاتنه انجام می شود. در مواردی هم تزریق انسولین نیاز است. مصرف داروهای کاهندهی قند خون طی دوران بارداری ممنوع است. علت دقیق بروز دیابت بارداری همچون انـواع دیگر دیابت ناشناخته است، اما دانشمندان عقیده دارند هورمونها، زمینه ی ژنتیکی و چاقی نقش ویژهای در ایجاد این بیماری ایفا می کنند. طی دوران بارداری، جفت، کـه وظیفه ی تغذیـه ی جنین را بـه عهده دارد، مقادیـر زیادی از انواع هورمونها تـولیدمیکند. اگرچـه وجـود این هورمونها برای رشد جنین ضروری است، اما موجب اختلال در عملکرد انسولین و مقاومت به آن در بدن مادر میشوند. 1. Gestational Diabetes Mellitus 40 تمام خانمهای باردار دچار درجه هایی از مقاومت به انسـولین میشونـد، ولی تعداد کمی از آنها به دیابت بارداری مبتلا خواهندشد. دیابت بارداری معمولاً در هفته های 28-24 حاملگی ظاهرمیشـود و به همین دلیل خانمهای بـاردار در ایـن هفتـه هـا بـا آزمـایش 1GCT غربالگری میشوند تا درصورت ابتلا به دیابت بارداری به سرعت شناسایی و درمان شوند. به علت وجود مقاومت به انسولین، دیابت بارداری بیش تر شبیه دیابت نوع 2 است. اما همانگونه که قبلاً اشـاره شـد، کنتـرل ایـن بیماری همانند درمان دیابت نوع 1 با رژیم غذایی، فعالیت بدنی مناسب و تزریق انسولین است. دیابت بارداری در خانمهایی که قبل از حاملگی چاق هستند بـیش تـر دیـده مـی شـود و بنـابراین کـم کـردن وزن قبـل از بـارداری بـه پیشگیری از ابتلا به این بیماری کمک میکند.

مدیریت دیابت بارداری  در مرحله اول باید به خانم مبتلا به دیابت بارداری رژیم غذایی مناسب داده شود و در ارتباط با رعایت آن تاکید گردد.  فعالیت بدنی مناسب یکی دیگر از اصول درمانی است و با توجه به شرایط خانم باردار طراحی میشود. بهترین فعالیت بدنی برای خانم باردار پیاده روی است که باید حدود 30 دقیقه در روز باشد. شنا کردن و انجـام نـرمش هـای سـبک هـم مناسـب هستند.  در صورتی که به هر علتی خانم باردار نباید راه برود و یا قـادر بـه راه رفـتن نیسـت، مـی توانـد از ورزش بالاتنـه (تکـان دادن ریتمیک دست ها)، حداقل 500 بار در روز، سود ببرد.  بسیاری از خانم های مبتلا به دیابت بارداری نیازی به دارو درمانی ندارند. امـا اگـر بـا رعایـت رژیـم غـذایی و فعالیـت بـدنی مناسب، قند خون آنها به حد مطلوب نرسید از انسولین درمانی کمک گرفته میشود.  اندازه گیری قند خون در منزل با گلوکومتر (خودپایشی) براساس دستور پزشک ضروری است و نتایج باید بـه بهـورز/ مراقـب سلامت و یا پزشک اطلاع داده شود تا بر اساس آن اقدامات لازم انجام پذیرد.  معمولاً اندازه گیری قندخون در زمان های قبل از صبحانه و 2 ساعت بعد از مصرف غذا در وعده های اصلی توصیه میشـود. در بعضی از موارد قبل از خواب نیز چک میگردد.  سلامت جنین باید به طور منظم بررسی شود.  خانم مبتلا به دیابت بارداری شانس بیشتری برای ابتلا به فشارخون بالا دارد. در نتیجه اندازه گیری فشارخون در هـر ویزیـت ضروری است.

خانم مبتلا به دیابت بارداری در موارد زیر باید به طور اورژانس توسط پزشک ویزیت شود: 1-کم شدن تحرک و یا عدم تحرک جنین 2- اختلال دید 3- تشنگی بیش از حد 4- تهوع و استفراغ 5-  هرگونه آب ریزش، لکه بینی و خونریزی واژینال  این بیماران باید 6 هفته پس از زایمان (درآمدن از چله) از نظر قندخون و ابتلا به دیابت مورد بررسی قرار گیرند.  خانم های با سابقه ابتلا به دیابت بارداری شانس بالایی برای ابتلا به دیابت آشکار در سالهای بعد از زایمان دارند.  برای پیشگیری از بروز دیابت در سال های بعد، خانم های با سابقه دیابت بارداری، باید رژیم غذایی سالم را رعایت کنند، وزن ایده آل داشته باشند و فعالیت بدنی کافی و مستمر انجام دهند.